Đối với những Phật tử tại thành phố Hồ Chí Minh chắc chắn sẽ không hề xa lạ với ngôi chùa Chùa Việt Nam Quốc Tự. Đây được xem là trụ sở mới của Thành hội Phật giáo Việt Nam. Không chỉ sở hữu kiến trúc vô cùng độc đáo, mẫu thiết kế chùa đẹp còn mang đậm kiến trúc tôn giáo. Hàng năm lượng khách đến thăm quan và viếng chùa rất lớn. Vậy bạn đã biết gì về ngôi chùa được xây dựng vào những năm 1964 này? Bạn hãy đừng bỏ qua bài viết ngay dưới đây.
1. Lịch sử hình thành và kiến trúc ngôi chùa Việt Nam Quốc Tự
1.1 Lịch sử chùa Việt Nam Quốc Tự
Chùa được thi công xây dựng năm 1964, do Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất kiến tạo trên diện tích hơn 4 hecta do Chính phủ Việt Nam Cộng Hòa hiến tặng. Thủ tướng Việt Nam Cộng Hòa khi đó là ông Nguyễn Khánh đã quyên góp 10 triệu đồng xây chùa.
Sau năm 1975, chính phủ Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ, nhà cầm quyền mới trưng dụng gần hết phần đất chùa Việt Nam Quốc Tự, xây dựng khu vui chơi giải trí Kỳ Hòa và nhà hát Hòa Bình.
Năm 1988, Hòa thượng Từ Nhơn với danh nghĩa sư trụ trì cũ đã gửi đơn xin lại khu đất trưng thu và quyền sở hữu chùa Việt Nam Quốc Tự. Sau 5 năm, đến ngày 28 tháng 02 năm 1993 nhà nước cấp lại cho hòa thượng Thích Từ Nhơn theo đơn xin nhưng đất của chùa bị thu hẹp còn 3.712 m2 với ngôi tháp ban đầu đã được xây dựng còn dở dang.
Năm 1993, chùa được trùng tu và tôn tạo mới với nhiều hạng mục.
Năm 2014, chùa Việt Nam Quốc Tự được xây dựng mới hoàn toàn và khánh thành vào tháng 11 năm 2017 với kiến trúc kiên cố, khang trang.
1.2 Kiến trúc chùa Việt Nam Quốc Tự
Chùa được xây dựng theo kiến trúc thiết kế chùa cổ miền Bắc với màu vàng làm chủ chủ đạo và mái ngói vảy màu đỏ nâu. Mái chùa xây dựng nhiều tầng, đầu mái công vuốt hình đầu đao, được điêu khắc đầu rồng rất tinh xảo.
Kiến trúc tổng thể ngôi chùa nhìn từ trên cao
Kiến trúc tổng thể của ngôi chùa Việt Nam Quốc Tự trên khuôn viên 3.700 m2 bao gồm cổng tam quan, ngôi Chính điện, Tháp bảo 13 tầng, viện Đại học Phương Nam, cô nhi viện Quách Thị Trang và các điện thờ, tượng Phật trong khuôn viên sân chùa.
Tháp bảo 13 tầng tại chùa nhìn từ xa
Chùa Việt Nam Quốc Tự là một công trình kiến trúc tôn giáo lớn, được đầu tư xây dựng bài bản. Các hạng mục kiến trúc lớn nhỏ đều được xây dựng kiên cố, chạm trổ tinh vi thể hiện bản sắc phong cách chùa cổ Việt Nam.
2. Vị trí đắc địa trên tuyến đường đẹp nhất Sài Gòn
Được xây dựng rất lâu từ năm 1964, trải qua nhiều thế kỷ ngôi chùa đã có rất nhiều sự thay đổi. Xung quanh không còn là vẻ hoang sơ nữa. mà tập trung rất nhiều các công trình xây dựng và dịch vụ…Đặc biệt nó lại nằm ngay trên tuyến đường ba tháng hai, quận 10. Đây là một trong những con đường có diện tích rộng và tập trung nhiều tiện ích khác.
Ngoài ra thiết của khuôn viên Chùa Việt Nam Quốc Tự vô cùng thoáng đãng. Chính vì vậy đem lại cho ngôi tháp 13 tầng mặc dù đứng giữa khu dân cư nhưng vẫn không bị che khuất tầm nhìn.
Đặc biệt đây với vị trí vô cùng thuận lợi, nằm ngay trên đại lộ nên mật độ lưu thông xe cộ nhiều. Tương lai đây sẽ là nơi đáp ứng mọi điều kiện cho Phật giáo. Đó là nơi tập trung các tu sĩ hay Phật tử tổ chức các ngày lễ quan trọng của Phật giáo.
3. Vì sao bảo tháp ở Việt Nam Quốc Tự có 13 tầng?
Chùa đẹp Việt Nam Quốc Tự được biết đến với bảo tháp cao nhất lên đến 13 tầng, cao 63m. Nó được xem là biểu tượng sự thống nhất của 13 tổ chức trong Phật giáo. Đồng thời là nơi cất giữ và tôn thờ xá lợi trái tim của hòa thượng Thích Quảng Đức.
Với quả chuông cao 2.9m và nặng đến 3 tấn đây là quả chuông lớn nhất tại Việt Nam. Đến với Chùa Việt Nam Quốc Tự bạn không chỉ được hòa mình vào không gian tâm linh, mà còn chiêm ngưỡng những giá trị nghệ thuật.
Bảo tháp 13 tầng trong khuôn viên Việt Nam Quốc Tự
Bảo tháp trong khuôn viên Việt Nam Quốc Tự (Q.10, TP.HCM) được khởi công xây dựng vào ngày 3.8.2015, với hạng mục công trình bảo tháp gồm 13 tầng và 63 mét. Ngày 4.4, đỉnh tháp đồng nặng 6 tấn đã được lắp lên đỉnh tháp vừa hoàn tất phần đổ bê tông ở tầng 13 và mái tháp. Đỉnh tháp được đúc bằng đồng nguyên khối do nhóm thợ làng đúc đồng huyện Ý Yên, Nam Định thực hiện.
Đỉnh tháp đồng vừa được lắp lên mái tháp vào ngày 6.4
Về kiến trúc bảo tháp, sở dĩ tháp có chiều cao 63 mét và có 13 tầng vì đây là công trình tôn giáo kỷ niệm cuộc đấu tranh bất bạo động đòi bình đẳng tôn giáo của Phật giáo diễn ra năm 1963. Bảo tháp 13 tầng có ý nghĩa biểu tượng cho tinh thần phụng sự, thống nhất của 13 tổ chức, hội đoàn, tông phái tham gia cuộc tranh đấu bất bạo động của Phật giáo năm 1963. Bảo tháp sau khi hoàn thành sẽ là nơi trưng bày tư liệu về cuộc đấu tranh lịch sử đó.
Việt Nam Quốc Tự - Ngôi chùa quan trọng của Phật Giáo Việt Nam
Một điều thu hút sự quan tâm của nhiều người là dự kiến sau khi hoàn thành, bảo tháp sẽ là nơi tôn trí xá lợi trái tim của hòa thượng Thích Quảng Đức. Vào ngày 11.6.1963, tại ngã tư đại lộ Phan Đình Phùng và phố Lê Văn Duyệt (nay là ngã tư Nguyễn Đình Chiểu- Cách mạng tháng Tám. TP.HCM), hòa thượng Thích Quảng Đức đã tự thiêu nhằm phản đối sự đàn áp Phật giáo của chính quyền Ngô Đình Diệm. Sau đó thi hài hòa thượng Thích Quảng Đức được đưa về hỏa thiêu lần nữa trong lò thiêu nhiệt độ 4.000 độ C nhưng trái tim vẫn không cháy.
Bảo tháp 13 tầng đã hoàn thiện phần thi công xây dựng thô và gắn đỉnh tháp
Theo báo Giác Ngộ, Cơ quan Ngôn luận của Giáo hội Phật giáo VN TP.HCM, tại cuộc họp thường kỳ, thảo luận một số Phật sự quan trọng tại trụ sở Ban Trị sự (hiện đặt tại Việt Nam Quốc Tự ) vào sáng 12.3, chư tôn đức dự kiến sẽ xin phép các cơ quan hữu quan cung thỉnh xá lợi trái tim hòa thượng Thích Quảng Đức về tôn trí tại bảo tháp vào dịp Đại lễ Phật đản trong năm nay.
4. Việt Nam Quốc Tự - Công trình quan trọng của Phật Giáo Việt Nam
Dự án Việt Nam Quốc Tự là công trình kết hợp giữa nét kiến trúc truyền thống của Phật giáo Việt Nam và kết cấu theo hướng hiện đại. Tòa tháp được khởi công xây dựng từ tháng 10 năm 2014 với quy mô rộng 11.000m2.
Việt Nam Quốc Tự được thiết kế lại nhằm tạo một công trình xứng với tên gọi và lịch sử của địa chỉ tâm linh này, đồng thời cũng đáp ứng nhu cầu của Phật giáo thành phố về một trung tâm văn hóa - hành chính có quy mô và chức năng phù hợp các hoạt động Phật sự đa dạng.
Hiện diện từ năm 1963, là ngôi chùa lịch sử đánh dấu giai đoạn Phật giáo Việt Nam đang lâm vào hoàn cảnh Pháp nạn năm 1963. Việt Nam Quốc Tự lúc ban đầu xây dựng khá thô sơ và tồn tại hơn mười năm, sau đó đã bị hư sập nên tháo dỡ và chỉ còn lại ngôi tháp với phần nền móng.
Đến năm 1993, cố Hòa thượng Thích Từ Nhơn với danh nghĩa trụ trì đã cho tiếp tục xây dựng hoàn thiện ngôi tháp trên nền đất gần 4.000 m2. Chùa được trùng tu và tôn tạo mới với nhiều hạng mục hơn, hoàn thành ngôi tháp 7 tầng và các cảnh Phật để tăng ni phật tử, khách thập phương chiêm bái. Đến nay, chùa Việt Nam Quốc Tự vẫn là điểm lui tới của các tín đồ Phật giáo xa gần..
Dự án Công trình Việt Nam Quốc Tự hiện đang được xây dựng với diện tích hiện tại của Việt Nam Quốc Tự là hơn 3.700 m2 cộng thêm diện tích được Thành ủy, UBND TPHCM bàn giao 7.201,5 m2. Tổng cộng công trình xây dựng trên khuôn viên rộng khoảng 11.000 m2, trong đó phần lộ giới 10.280 m2 và tổng diện tích sàn sử dụng là 23.354 m2. Dự kiến đơn giá thiết kế chùa và xây dựng hoàn thiện hơn 200 tỷ đồng.
Các hạng mục mẫu thiết kế chùa với quy mô gồm 5 tầng. Tầng hầm với diện tích 7850 m2, dùng làm bãi đổ xe ô tô và xe máy. Tầng 1 là nơi bố trí hội trường với diện tích 730 m2 có sức chứa 1.000 chỗ ngồi và hành lang để mở rộng chỗ ngồi có thể lên tới 3.000 người. Tầng 2 là khu văn phòng với diện tích 885m2. Tầng 3 gồm 15 phòng Tăng với tổng diện tích 580 m2, khu nhà vệ sinh. Tầng 4 gồm chánh điện và hậu Tổ với tổng diện tích 2.167 m2, trong đó khu thờ Phật có diện tích 1.081 m2 với sức chứa khoảng 1.500 người.
Đặc biệt, bảo tháp Việt Nam Quốc Tự 13 tầng cao 63m với ý nghĩa biểu tượng cho tinh thần phụng sự, thống nhất của 13 tổ chức, hội đoàn, tông phái tham gia thành lập Giáo hội PGVN Thống nhất và cuộc vận động Phật giáo miền Nam năm 1963.
Nơi đây dự kiến sẽ tôn thờ xá lợi trái tim của Bồ tát Thích Quảng Đức, đồng thời sẽ xây dựng nhà trưng bày về cuộc tranh đấu bất bạo động bảo vệ Chánh pháp và hòa bình của Phật giáo hơn nửa thế kỷ trước được cả thế giới biết đến và ngưỡng mộ.
Theo thiết kế đình chùa, Việt Nam Quốc Tự là pha trộn giữa nét kiến trúc truyền thống của Phật giáo Việt Nam và tính hiện đại, đáp ứng cho nhiều chức năng sinh hoạt tâm linh, thuyết giảng, triển lãm, giao lưu văn hóa, hội họp, làm việc… Công trình sẽ kết hợp vật liệu đá thiên nhiên, cùng với nội thất hiện đại bên trong để đảm bảo sự tiện nghi, thoải mái cho mọi hoạt động diễn ra tại đây.
Vì đây là “quốc tự”, là NGÔI CHÙA CỦA NƯỚC VIỆT NAM nên việc xây Việt Nam Quốc Tự sẽ theo cách thức đặc biệt. Vì vị trí, tầm vóc, tính chất, ý nghĩa lịch sử của nó cần có nhiều phối cảnh, nhiều phương án, phải lấy ý kiến của Tăng Ni Phật tử, của công chúng truyền thông trong và ngoài nước, không nên vội xây chỉ với một phương án. Do đó, sau khi khởi công, bản thiết kế của công trình vẫn luôn có sự thay đổi để phù hợp và hoàn thiện hơn.
Việt Nam Quốc Tự nằm trên mặt tiền của con đường liền kề với nhiều công trình kiến trúc lớn, như Học viện Hành chính Quốc gia, khách sạn quốc tế Kỳ Hòa. Việt Nam Quốc tự là điểm nhấn cuối đường Lê Hồng Phong, một con đường có chiều ngang rộng lớn, xuyên qua vòng xoay trung tâm Ngã Bảy, tạo một không gian uy nghi cho ngôi tháp giữa một khu đông dân cư mà thoáng đãng. Tháp Việt Nam Quốc Tự hiện nay có thể nhìn thấy từ tầm xa hàng km là một biểu tượng nhiều ý nghĩa đối với vị thế Phật giáo tại TPHCM.
Với thuận lợi về quỹ đất, Việt Nam Quốc Tự sẽ tạo nên một quảng trường cho Phật giáo Việt Nam cử hành các buổi lễ ngoài trời với nhiều người tham dự. Ngoài ra, diện tích đất rộng còn tạo điều kiện để xây dựng các cơ sở văn hóa, học thuật, phục vụ tu tập.
Nhờ vào vị trí và quỹ đất như vậy, cùng việc xây dựng quy mô, Việt Nam Quốc Tự sẽ góp phần quan trọng vào việc biến đổi diện mạo kiến trúc tôn giáo thành phố. Phật giáo Việt Nam có một ngôi chùa bề thế trên đại lộ với mật độ xe cộ lưu thông bậc nhất ở thành phố, là nơi đủ điều kiện để Phật giáo quy tụ tu sĩ tín đồ tổ chức các ngày lễ trọng đại, tạo nên một phần bộ mặt của thành phố.